Tüketici Rehberi

Serbest Tüketici Kimdir?

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından her yıl belirlenen limitin üzerinde elektrik tüketiminde bulunarak elektrik tedarikçisini seçme hakkını kazanan gerçek veya tüzel kişidir.

2023 yılı itibarıyla EPDK, serbest tüketici limitini yıllık 1000 kWh olarak belirlemiştir. Bu tüketim miktarı aylık yaklaşık 145 TL tutarında elektrik faturasına karşılık gelmektedir.Serbest tüketiciler elektriklerini kimden tedarik edeceklerine kendileri karar vererek uygun fiyatlarla elektrik enerjisi kullanabilir. Kendileri için hazırlanan avantajlı fiyat tekliflerinden yararlanarak üretim ve işletim maliyetlerini azaltıp kârlılıklarını artırabilir. Kabul edecekleri indirimli teklif sayesinde ev ekonomisinde önemli yer tutan elektrik faturalarında düşüş sağlayarak evlerinde de önemli miktarda tasarruf sağlayabilir.

Serbest Tüketici uygulamasının amacı nedir?

Serbest tüketici uygulaması ile elektrik piyasasında her tüketicinin tedarikçisini seçme ve elektrik enerjisini istediği tedarikçiden satın alma hakkına sahip olması amaçlanmaktadır.

Ucuz Elektrik Nedir?

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tarafından her yıl belirlenen limitin üzerinde elektrik tüketen gerçek ve tüzel kişilere elektrik tedarikçisini seçme hakkı tanındı. Buradan hareketle KEPSAŞ sizlere sürekli, ekonomik, dinamik, yaşam tarzınıza ve ihtiyacınıza uygun elektrik tarifelerini sunuyor.

Tasarruf Yolları

Aydınlatma sistemlerinizde enerji tasarruflu ampulleri tercih edin.
Odalarınızı gün ışığından en iyi faydalanabileceğiniz şekilde tasarlamaya özen gösterin.
İhtiyacınız dışındaki elektrikli cihazların fişlerini prizden çıkarın.
Radyatörleri mobilyalarınızı kapatmayacak şekilde konumlandırmaya dikkat edin.
Kullandığınız sıcak suyu 60°C’ye kadar ısıtın.
Kış aylarında binanızın kapılarını açık bırakmayın ve kullanmadığınız odaları düşük ısıda tutun.
Bina yalıtımınızda enerji verimliliğine yönelik teknolojileri tercih edin ve pencerelerinizde iki ya da üç katlı cam kullanın.
Kullanmadığınız lambaları mutlaka kapatın.
Enerji verimliliği sağlayan elektronik aletler ve aydınlatma sistemleri kullanın.
Evinizin daha fazla ışığa ihtiyaç duyulan bölümlerinde fazla sayıda lamba kullanmak yerine güçlü aydınlatma özelliğine sahip tek lamba kullanın.
Yemek yaparken kullandığınız kapların kapağını kapalı tutun.
Yemekleri fırınınızın üst raflarına koyun. Böylece pişirme sürenizi yüzde 20 oranında azaltmış olursunuz.
Buzluktan çıkardığınız yemekleri pişirmeden evvel çözülmesi için bekletin.
Sıcak su deponuzu ve borularınızı yalıtım malzemesiyle kaplatın.
Çamaşır makinenizi 30°C’de çalıştırın ve kurutma makinesi kullanmak yerine çamaşırlarınızı asarak kurutun.
İhtiyacınız doğrultusunda küçük model mutfak gereçlerini tercih edin.
Buzdolabınızı 3-5°C aralığında çalıştırın. Buzdolabınızın kapağını açmadan önce ne almak istediğinize karar verin, kapağı açık bırakıp düşünmeyin.
Isının boşa gitmesini engelleyebilmek için tencere ve tavanızın genişliğinin ocağınızla aynı boyutta olmasına dikkat edin.
Bulaşık makinenizin kurutma özelliğini atlayın. Yıkama işlemi bittiğinde makinenizin kapağını açmanız durumunda içindeki bulaşıklar kendiliğinden kuruyacaktır.
Makarna yaparken makarnaları kaynamış suda 2 – 5 dakika arasında pişirdikten sonra kabın kapağını kapatın ve yaklaşık 5 dakika bekletin, 20 dakika boyunca makarnaları pişirmeyin.
Fırında pişireceğiniz yemekler için seramik veya cam malzeme tercih etmeniz halinde fırının ısısını 20°C azaltın. Bu malzemeler ısıyı diğer malzemelere göre daha iyi ilettiği için aynı sonucu verecektir.
Sıcak yemeği buzdolabına hemen koymayın. Yemeği soğutmadan dolaba koymak hem dolabın daha fazla enerji harcamasına hem de yemekte bakteri üremesine sebep olur.
Güneş enerjisi kullanan sıcak su sistemlerini tercih edin.
Mutfakta kullandığınız buzdolabı, bulaşık makinesi gibi gereçlerin daha verimli çalışabilmesi için onları temiz tutmaya özen gösterin.
Pişen yemeği fırının kapağını sürekli açarak kontrol etmemek için fırın lambasını kullanın. Çünkü fırının kapağını her açtığınızda ısı enerjisinin büyük bir bölümünü kaybedersiniz.

İşyerinde Enerji Tasarrufu İçin Neler Yapmalı?

Kış aylarında açmanız gerekmedikçe kapı ve pencereleri kapalı tutarak kaloriferleri kısın.
Ofisinizde kullanılan enerjinin mümkün olduğunca yenilenebilir kaynaklardan alınmasını sağlayın.
İş ortamınız için doğru tip ve büyüklükte aydınlatma kullanın.
Elektrik ampullerini kompakt floresan lambalarla veya enerji tasarruflu ampullerle değiştirin.
Geniş alanların aydınlatılması aynı elektrik düğmesine bağlıysa bu alanları birkaç ayrı düğmeden aydınlanacak şekilde bölümlere ayırın.
Ofisinizin mümkün olduğunca gün ışığıyla aydınlanmasını sağlayın. Klimaları doğrudan güneş ışığı almayan yerlere yerleştirin.
Ofisinizin sıcaklığını kış aylarında 18 – 20°C’de, yaz aylarında 24°C’de tutun.
Ofise aldığınız elektronik cihazları enerji verimli cihazlar arasından tercih edin.
Çalıştığınız binadaki ısıtma ve klima cihazlarının durumunu, bu cihazların ısıtma ve soğutma ayarlarını kontrol edin. İlgili yenileme ve iyileştirme işlemlerini gerçekleştirin.
Isı kaybını önlemek amacıyla radyatörlerinizin üzerini daima açık tutun.
Aydınlatma hizmetinin ayarlanabilmesi için harekete duyarlı dedektörler ve zaman ayarlı cihazları tercih edin.
İş saatleri dışında, güvenlik haricindeki aydınlatmayı devreden çıkarın.
Bir saatten fazla ofis dışında olacağınız durumlarda bilgisayarınızın ekranını; iki saatten fazla ofis dışında olacağınız durumlardaysa bilgisayarınızı kapatın.
Ofisinizde ısıtma – soğutma amacıyla kullanılan ve enerji tüketimi yüksek olan jeneratör, klima gibi cihazların verimli çalışması için düzenli olarak gerekli bakım ve değişimlerini yaptırın.
Donanım satın alırken enerjiyi verimli kullanan cihazları tercih edin.
Ofis bilgisayar donanımı yenilenirken masaüstü ve dizüstü bilgisayarların düşük enerji tüketimine sahip bileşenlerden (işlemci, bellek, disk, ekran, güç kaynağı v.b.) oluşmasına dikkat edin.
Geceleri elektrikli ofis cihazlarının kapatılması için zamanlama cihazlarını devreye sokun.
Cep telefonlarının şarj aletleri, şarj etme işlemi tamamlandıktan sonra bile akım çekmeyi ve enerji harcamayı sürdürür. Telefonları şarj ettikten hemen sonra şarj aletini prizden çıkarın.

EPDK Verileri

EPDK Elektrik Perakende Satış Verileri Analizi

EPDK tarafından, 14 Nisan 2015’de yayımlanan iller bazında 2015 yılı Ocak ayı elektrik verileri ile elektrik dağıtımı ve tüketimi tarafında sektör katılımcılarına yeni analizler yapma imkanı verildi.

Veriler dağıtım seviyesindeki elektrik tüketimi ve abone bilgilerini içermekte olup, iletim seviyesindeki veriler dahil değildir. Veriler Ocak 2015 tarihi itibariyle günceldir.

Elektrik Abone Sayıları

Yayımlanan verilere göre Ocak 2015 itibariyle Türkiye toplam (serbest tüketiciler dahil) abone sayısı 35.764.298’dir.

Abone Grubuna göre Tüketici Sayıları

Toplam abone sayısının %81’ini mesken abone grubu oluşturmaktadır. Buna karşın sanayi grubunda abone sayısı ise sadece %0,2’dir. (61.471 adet)

Abone Sayısı Bazında Serbest Tüketicilerin Durumu

Abone grubu bazında serbest tüketici sayılarının toplam abonelere oranına bakıldığında, Ocak 2015 itibariyle serbest tüketici sayısının toplam abonelere oranı % 3,6’dır.

Sanayi abonelerinin %20,96’sının, ticarethane grubunda ise %14,07’sinin serbest tüketici olduğu gözlemlenmektedir. Bu gruplarda yer alan tüketicilerinin ortalama tüketimlerinin diğer abone gruplarına göre daha fazla olması bu durumu izah etmekle birlikte, tedarikçiler tarafında artan rekabet ve elektrik toptan satış piyasasında düşen fiyatlar ile bu oranların daha da artacağı değerlendirilmektedir.

Mesken abone grubunda serbest tüketicilerin oranı ise sadece % 1,72’de kalmıştır.

Ocak Ayı Elektrik Tüketimleri

Dağıtım seviyesinden bağlı tüketicilerin toplam elektrik tüketimi Ocak ayında 14.795 GWh mertebesinde gerçekleşmiştir.

Serbest Tüketici Tüketimlerinin Toplam Tüketime Oranı

Ocak döneminde serbest tüketicilerin toplam tüketiminin (5.313 GWh), dağıtımdan bağlı tüm tüketicilerin tüketimine oranı % 36 mertebesinde gerçekleşmiştir.

Abone grubu bazında bakıldığında ise %65 ile en yüksek oranın, ulusal tarifeye kıyasla yüksek tasarrufların sağlanabildiği ticarethane abone grubunda olarak gerçekleştiği görülmektedir.

Özet Bilgiler

Bakanlık:

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

Başkan:
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanı

BYTM:
Bölgesel Yük Tevzi Merkezi

Dağıtım:
Elektrik enerjisinin gerilim seviyesi 36 kV ve altındaki hatlar üzerinden nakli

Dağıtım şirketi:
Belirlenen bir bölgede elektrik dağıtımı ile iştigal eden tüzel kişi

Dengeden sorumlu grup:
Piyasa katılımcılarının Piyasa İşletmecisine bildirmek suretiyle oluşturdukları ve grup içinden bir piyasa katılımcısının grup adına denge sorumluluğuna ilişkin yükümlülükleri üstlendiği grup

Dengeleme güç piyasası:
Arz ve talebin gerçek zamanlı olarak dengelenmesi amacına hizmet etmek üzere, onbeş dakika içerisinde gerçekleştirilebilen çıkış gücü değişimi ile elde edilen yedek kapasitenin alış-satışının gerçekleştiği ve sistem işletmecisi tarafından işletilen organize toptan elektrik piyasası

İkili anlaşmalar:
Gerçek veya tüzel kişiler ile lisans sahibi tüzel kişiler arasında veya lisans sahibi tüzel kişilerin kendi aralarında özel hukuk hükümlerine tabi olarak, elektrik enerjisinin alınıp satılmasına dair yapılan ticari anlaşmalar

İletim:
Elektrik enerjisinin gerilim seviyesi 36 kV üzerindeki hatlar üzerinden nakli

Kanun:
20/2/2001 tarihli ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu

Kurul:
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu

Kurum:
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu

Milli Yük Tevzi Merkezi (MYTM):
TEİAŞ bünyesinde yer alan ve elektrik enerjisi arz ve talebinin gerçek zamanlı olarak dengelenmesinden ve sistem işletiminden sorumlu merkezi birimi

Piyasa İşletmecisi:
Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi

Piyasa katılımcısı:
Bu Yönetmelikte tanımlanan lisans sahibi tüzel kişileri ve perakende satış şirketleri için oluşturulan farklı kategoriler

Enerji Piyasaları İşletme A.Ş.(EPİAŞ):
Görev ve sorumlulukları Kanunda ve bu Yönetmelikte belirlenen ve gün öncesi planlama/gün öncesi piyasası ve uzlaştırmayı çalıştırmakla görevli birim

Piyasa yönetim sistemi (PYS):
Dengeleme mekanizması ve uzlaştırmaya ilişkin işlemlerin yürütülmesi amacıyla, Piyasa İşletmecisi, sistem işletmecisi, piyasa katılımcıları ve sayaçların okunmasından sorumlu iletim ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin kullanımına sunulan ve küçük istemci yapısında çalışan uygulamalar

Serbest tüketici:
Kurul tarafından belirlenen elektrik enerjisi miktarından daha fazla tüketimde bulunması veya iletim sistemine doğrudan bağlı olması nedeniyle tedarikçisini seçme serbestisine sahip gerçek veya tüzel kişi

Sistem işletmecisi:
Milli Yük Tevzi Merkezini ve Bölgesel Yük Tevzi Merkezleri

Tedarikçi:
Elektrik enerjisi ve/veya kapasite sağlayan üretim şirketleri, otoprodüktörler, otoprodüktör grupları, toptan satış şirketleri ve perakende satış lisansına sahip şirketler

TEİAŞ:
Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi

TEDAŞ:
Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi

Tüketim:
Elektrik enerjisi tüketimi

Uzlaştırma:
Dengeleme mekanizmasından ve/veya enerji dengesizliğinden doğan alacak ve borç miktarlarının hesaplanması ve ilgili alacak-borç bildirimlerinin hazırlanması işlemleri

Üretim:
Enerji kaynaklarının, üretim tesislerinde elektrik enerjisine dönüştürülmesi

Görevli tedarik şirketi:
Dağıtım ve perakende satış faaliyetlerinin hukuki ayrıştırması kapsamında kurulan veya son kaynak tedariği yükümlüsü olarak Kurul tarafından yetkilendirilen tedarik şirketi

Müşteri:
Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşmalar yoluyla hizmet alan tüketiciler

Perakende satış hizmeti:
Perakende satış lisansına sahip şirketler tarafından, elektrik enerjisi ve/veya kapasite satımı dışında, tüketicilere sağlanan faturalama ve tahsilât gibi diğer hizmetler

Perakende satış sözleşmesi:
Bağlantı anlaşması mevcut olan kullanım yeri için, görevli perakende satış şirketi ile müşteriler arasında Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde, elektrik enerjisi ve/veya kapasite temini ile hizmet alımına yönelik olarak yapılan ticari faaliyetlere ilişkin koşul ve hükümleri kapsayan sözleşme

Perakende satış şirketi:
Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin ithalatı ve iletim sistemine doğrudan bağlı olanlar dışındaki tüketicilere perakende satışı ve/veya tüketicilere perakende satış hizmeti verilmesi ile iştigal edebilen tüzel kişi

Serbest olmayan tüketici:
Elektrik enerjisi ve/veya kapasite alımlarını sadece, bölgesinde bulunduğu görevli perakende satış şirketinden yapabilen gerçek veya tüzel kişi

Tarife:
Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin iletimi, dağıtımı ve satışı ile bunlara dair hizmetlere ilişkin fiyatları, hükümleri ve şartları içeren düzenlemeler